Καντάδα ή σερενάτα 🗣️🎶🎻

💘🎼🎸 Στο άκουσμα της λέξης «καντάδα», σκεφτόμαστε αυτές τις απαλές και αισθαντικές μελωδίες που αναβλύζουν μέσα από τα ερωτικά τραγούδια που απήγγειλαν οι νεαροί τροβαδούροι του έρωτα, κάτω από τα μπαλκόνια των αγαπημένων τους κοριτσιών, υπό τη συνοδεία μουσικών οργάνων, κυρίως έγχορδων, όπως η κιθάρα .

🎬 Ο παλιός καλός ελληνικός κινηματογράφος «φροντίζει» να μας υπενθυμίζει την τότε ύπαρξη τους, αναβιώνοντας τα μέσα από τα ερωτικά ειδύλλια και ρομάντζα της εποχής εκείνης..

🌇🌙😘 Η καντάδα όπως είναι ευρέως γνωστή σε εμάς τους Έλληνες, αποτελεί ένα είδος μουσικής σύνθεσης που τραγουδιέται συνήθως από έναν άνδρα προς μια γυναίκα, συνήθως τις νυχτερινές ώρες, ώστε να της εκφράσει τα ερωτικά συναισθήματα που τρέφει για εκείνη.

♾️📖 Η προέλευση της αποτελεί αντικείμενο διαφωνίας, μιας και η επικρατούσα αντίληψη υποστηρίζει πως πρόκειται για έθιμο από την εποχή της Βενετοκρατίας στα τέλη του 17ου αιώνα, όπου πέρασε στην Ελλάδα μέσω της ένταξης των Επτανήσων στη χώρα μας, τον 19ο αιώνα. Τα Επτάνησα ως γνωστόν ήταν υπό ενετική κυριαρχία μέχρι το 1864!

🏛️🥰 Υπάρχει όμως και μια άλλη εκδοχή, όπου η καταγωγή της έχει αρχαιοελληνικές καταβολές στηριζόμενη κυρίως στους αρχαίους ύμνους προς τιμήν του θεού Έρωτα… Η ετυμολογία πάντως της λέξης «καντάδα», είναι λατινογενής και σημαίνει τραγούδι (cantare).

💬🪕 Πέραν όμως από την καντάδα, έχουμε λιγότερο ακουστά και τον όρο «σερενάδα» (από την λατινική λέξη sera=βράδυ), η οποία και αυτή με τη σειρά της περιγράφει ένα ερωτικό άσμα που γλυκοτραγουδιέται από έναν άνδρα προς μια γυναίκα υπό τη συνοδεία κιθάρας ή μαντολίνου (κλασικό ιταλικό έγχορδο μουσικό όργανο).

💡 Όπως με την καντάδα, έτσι και στη σερενάδα δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει μόνο σόλο ερμηνεία, αφού συνηθιζόταν ο ερωτευμένος νέος να συνοδεύεται και από φίλους του κιθαρωδούς και αοιδούς, στήνοντας αυτοσχέδια κονσέρτα. Ουσιαστικά πρόκειται πάνω κάτω για το ίδιο πράγμα, απλά στον ελληνικό χώρο επικράτησε ο όρος «καντάδα», με τον όρο «σερενάδα» ή «σερενάτα» να περιορίζεται στους λογοτεχνικούς κύκλους… Θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε πως η καντάδα αποτελεί τη σερενάτα της λαϊκής τάξης, ως ένας αδόκιμος χαρακτηρισμός.

🎻🎸 Στην «μεσοπολεμική» Αθήνα (περίοδος 1920-1940) άνθισε το εν λόγω είδος, εμπλουτιζόμενο με τη συνοδεία οργάνων όπως του βιολιού, του κλαρίνου και του λαούτου. Όμως, μέχρις ότου φθάσουμε στην περίοδο αυτή της άνθισης του, οι επίδοξοι κανταδόροι υπέμειναν τα πάνδεινα από τους περιορισμούς, τους διωγμούς και τις καταδιώξεις από τις αρχές (κρινόντουσαν ένοχοι για διατάραξη κοινής ησυχίας και τιμωρούνταν ακόμα και με κούρεμα με τη “ψιλή” – τιμωρία της τότε εποχής).

💔 Υπήρξε δε και μια βραχεία περίοδος προς τα τέλη του 19ου αιώνα, όπου οι «καντάδες» του έρωτα μετατρέπονταν σε «σερενάτες του θανάτου», μιας και καταγράφηκαν δεκάδες αυτοκτονίες ερωτοχτυπημένων νέων που αποτύγχαναν να «κλέψουν» τις καρδιές των θηλυκών υποκειμένων του πόθου τους!!!

🔚 Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι καντάδες άρχισαν να περιορίζονται (μόνο σε ταβερνάκια) έως ότου εξαφανίστηκαν πλήρως και σήμερα εκτελούνται μονάχα στα πλαίσια ορισμένων θεματικών μουσικών βραδιών.

💭✈️ Ας «ταξιδέψουμε» και εμείς σε αυτές τις τρυφερές μελωδίες μέσω δύο πολύ διάσημων ελληνικών καντάδων... 🎶🎶🎶

(📸📸📸 Recital, clickatlife)

Εις τον Αφρό της Θάλασσας [Γιαλό, γιαλό]

Άστο το χεράκι σου (από την ταινία «Το δόλωμα» (του 1964)